Het station en dus het stationsgebouw is op 23 juni 1854 in gebruik genomen met de spoorlijn van Antwerpen naar Lage Zwaluwe. Later in 1907 is het gebouw vervangen door het gebouw dat er tot heden toe nog steeds staat. Het huidige gebouw is naar ontwerp van Daniël Knuttel en George van Heukelom.

Tot op de dag van vandaag is het hoofdgebouw het centrale deel van het station. Kenmerkend voor het hoofdgebouw is de functionele hoofdordening. De door Knuttel in 1900 getekende opzet voor een indrukwekkend symmetrische stationsgebouw, wordt door Van Heukelom aangepast aan de specifieke functionaliteit van een grensstation. Van Heukelom situeert de hoofdentree rechts van het centrale bouwdeel in de voorgevel. Deze ‘vestibule’ scheidt het gebouw helder in twee delen. Het deel links ervan is bestemd voor de afhandeling van reizigers. Het is het belangrijkste van het publieke deel en bestaat naast de entreehal uit een monumentale gang met daaraan de wachtlokalen, voorportaal en visitatiezaal. Het rechterdeel is bestemd voor het spoorwegpersoneel en de afhandeling van bagage en goederen.

Een opgedeelde hoofdvorm Het stationsgebouw van Van Heukelom is een optelling, een naast elkaar plaatsing van in zichzelf geordende delen. De aaneenschakeling bestaat van links naar rechts uit een laagbouw voor de douane, visitatiezaal, een lagere aanbouw met sanitaire ruimten in de hoek aan de voorzijde, de monumentale gang met wachtlokalen, de hoge vestibule, een lang en laag dienstengedeelte en een hoger deel met twee dienstwoningen aan het eind. Door deze bijgevoegde aaneenschakeling van gebouwdelen is goed in te spelen op de functionele behoeften van een station, zeker van een complex grensstation als Roosendaal. De architectonische vorm is daardoor niet streng symmetrisch, zoals bijvoorbeeld in het Beaux Arts ontwerp van Knuttel, maar meer samengesteld.

Bouwperiode 2 (1945-1955)

Reparatie door Van Ravesteyn Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelt het stationsgebouw een rol in de verdediging door de Duitsers. De zolders zijn in gebruik als huisvesting voor soldaten en er staat luchtafweer opgesteld. Zichtbaar bewijs van deze periode zijn twee door een Duitse soldaat in krijt getekende afbeeldingen op een zoldermuur. Gevolg is dat de geallieerden het station twee maal bombarderen. Hierdoor raken de lage rechter vleugel en de stationshal zwaar beschadigd. De douanevleugel, links van de visitatiezaal, is eveneens beschadigd en opnieuw opgebouwd. Van dit bouwdeel met een plat dak is de architect niet bekend. Voor de hal en het dienstgedeelte maakt Van Ravesteyn direct na de oorlog een herstelontwerp. Het plan beslaat de oorspronkelijke hoofdentree en de goederenvleugel tot een travee voor de twee dienstwoningen op verdieping. De ligging van de entreehal en het dienstendeel voor personeel en goederenafhandeling blijft gehandhaafd. In omvang is de nieuwbouw aanzienlijk kleiner, echter door de monumentale architectonische behandeling van Van Ravesteyn, blijft de royale uitstraling toch behouden. Gebrek aan materialen, arbeidskrachten en financiële middelen stond een luxere vernieuwing in de weg. Weer snel een werkend station krijgen stond voorop. Zo wordt de beschadigde leien dakbedekking vervangen voor dakpannen en verdwijnen de reeks kleine dakkapellen.

De architectuur van Van Ravesteyn

Van Ravesteyn stemt in het herstelplan de nieuwbouw nauwkeurig af op de oudbouw. Vormopbouw, het naast elkaar plaatsen van zelfstandige bouwdelen met schuine daken, en materiaalkeuze zijn ontleend aan de architectuur van het oude gebouw. Fundamenten en daarop staande tussenmuren blijven gehandhaafd, evenals een deel van de perronmuur. Deze secure werkwijze past hij in die tijd overigens ook toe bij de stations van Vlissingen en Nijmegen. De reparatie van het hoofdgebouw is op een subtiele wijze aan de gevels zichtbaar. Daar waar de oude muur overgaat in de nieuwe muur kiest Van Ravesteyn voor een andere detaillering: een geblokt ornament van Van Heukelom zet Van Ravesteyn door als ruitornament. Ook kiest hij een ander metselverband: het kruisverband van Van Heukelom wordt bij Van Ravesteyn een Vlaams verband. En natuurstenen dorpels, lijsten en stijlen worden bij Van Ravesteyn van kunststeen, ‘een betonachtige kunststeen’ (Verlaan, Bouwstra, 2009). De vernieuwing is duidelijk zichtbaar ter plaatse van de hoofdentree aan het stationsplein. Van Ravesteyn handhaaft de plaats van de hal en de hoofdentree, maar de hoge verticale aanduidingen aan de oorspronkelijke gevel wisselt hij in voor een lager horizontaal bouwdeel. Deze vermindering van de representativiteit compenseert hij door het aanbrengen van een grote luifel, trappen en drie beelden. Een kapperszaak rechts naast de entreehal verlevendigd het gebruik van het stationsplein. Naar een ontwerp van Van Ravesteyn ontstond er in 1955, links van de entree, een verhoogd terras dat bediend werd vanuit de wachtkamer derde klas.

Bouwperiode 3 (1955-1995)

Het hoofdgebouw is in deze periode ingrijpend gewijzigd. Er is vaak op deze plaats met de erfenis van Van Heukelom en Van Ravesteyn omgegaan. Voorgevel In de voorgevel zijn drie nieuwe entrees gemaakt, waaronder die voor een GWK kantoor in de voormalige visitatiehal, een entree voor kantoren rechts van de uitbouw en een deur vanaf het terras naar stationsrestauratie. Alle voordeuren, waaronder ook die naar de stationshal en het stationsrestaurant, de voormalige wachtkamer der derde klasse, waren in een contrasterende moderne stijl uitgevoerd. Naar het terras is een hellingbaan gemaakt. Achter het centrale beeldhouwwerk boven de entree van de stationshal is een glazen scherm aangebracht. De luifel is in die periode vervangen door een nieuw exemplaar, hangend aan twee trekstangen. Aan de perronzijde is ter plaatse van de stationshal een extra portaal uitgebouwd. Interieur De ingebouwde feestzaal in de voormalige visitatiehal en het nieuwe trappenhuis ter plaatse van het voormalige voorportaal voor de visitatiezaal hebben de structuur sterk aangetast. Op de begane grond, onder de feestzaal, is een GWK kantoor gesitueerd. Een ander gedeelte is in gebruik genomen door kantoorruimten van een busmaatschappij. Er heeft een sterke ‘verdeling van kamers’ van het interieur, waaronder de voormalige wachtkamers van de eerste en tweede klas, plaatsgevonden. De interieurs van alle wachtlokalen zijn ontmanteld, waaronder de daklichten. In de wachtlokalen zijn nieuwe verlaagde plafonds aangebracht. De stationsrestauratie, een gedeelte van de gang en het GWK kantoor zijn in die periode nog toegankelijk voor publiek, de rest is afgesloten.

Het interieur

Het interieur van de stationshal Van Ravesteyn is in deze periode aanzienlijk gewijzigd. De datering van de diverse wijzigingen is niet exact aan te geven. Voor een overzicht, zie ook Bouwhistorische Verkenning, NS Station Roosendaal, van architectenbureau Verlaan en Bouwstra uit 2009. Belangrijkste wijzigingen zijn:
• verplaatsing van het plaatskaartenkantoor naar rechts alwaar een grote extra boog is toegevoegd.
• tussen deze twee bogen is een eenvoudige deur geplaatst.
• verdwijnen van de functie bagageafhandeling en controlesluis
• verwijderen hekken.
• inbouw winkel (ter plaatse van de nieuwe boog).
• inbouw snackbar (ter plaatse van de controlesluis).
• nieuwe tegelvloer.
• wegwerken van wand-mozaïektegels.
• geel geverfde wanden en plafonds.
• nieuwe uitbouw aan perronzijde.
• toegang naar perron verplaatst naar de twee bogen recht tegen over de ingang. Om van twee bogen één doorgang te maken is de constructie aangepast.

Bouwperiode 4 (1995-2014)
In deze periode ontstaat er meer waardering voor de oorspronkelijke architectonische waarden van het gebouw. Daarbij speelt ook de aanwijzing tot Gemeentelijk monument in 1996 en Rijksmonument in 2001 een rol. In 2009 volgt opname van het station in De Collectie, de 50 bijzondere stationsgebouwen in Nederland. Restauratie, het ongedaan maken van latere wijzigingen en het gebouw aanpassen aan modern gebruik, staat in deze periode voorop.

Ruland + Partner Architecten, interieur
Sinds 2009 is het hoofdgebouw in twee fases verbouwd en gerestaureerd. Als eerste is het interieur van het noordoostelijke deel gewijzigd door Ruland + Partner Architecten gebaseerd op een deels restauratieve ingreep en deels nieuwe vormgeving. Op de begane grond, eerste verdieping en zolderverdieping zijn verblijfsruimtes, kantoren en vergaderruimten voor NS personeel opnieuw ingericht. Het huidige interieur van de noordoostelijke vleugel wordt gekenmerkt door gerestaureerde Van Heukelom interieurdetails en recente toevoegingen zoals een nieuw trappenhuis, een vide en tussenwanden van glas met een eigentijdse uitstraling. In deze vleugel zijn ook de trappenhuizen van de voormalige dienstwoningen gerestaureerd. Het Van Heukolom-deel is op het GWK gedeelte na, niet meer toegankelijk voor het publiek. Ook is de voormalige stationsrestauratie (de voormalige wachtkamer derde klas) op dit moment niet toegankelijk. Hiervoor wordt gezocht naar een nieuw passend gebruik. Een gedeelte van de verbindingsgang is gerestaureerd. Twee grote wijzerplaten van klokken met een zogenaamd ‘sympathisch uurwerk’ (klokken die worden aangestuurd door één moederklok, Broos, 2004) sieren de interieurs van de voormalige wachtkamer van de derde klasse en de monumentale verbindingsgang. Waarschijnlijk zijn de oorspronkelijke plafonds van de wachtkamers nog aanwezig. De imposante zoldering van de voormalige visitatiezaal, de voormalige toiletgroep in de lage uitbouw aan de voorgevel en de twee trappenhuizen van de dienstwoningen aan de noord kop van het station, hebben nog hun oorspronkelijke luister (Verlaan, Bouwstra, 2009). Echter deze delen zijn niet zichtbaar voor het publiek. In de stationshal zijn de binnen gevels gewijzigd. De ramen naar het stationsplein, inclusief de klok boven de entree, zijn gereconstrueerd naar de oorspronkelijke detaillering. De entreedeur is voorzien van een passende moderne glazen schuifdeur in bronzen profielen. Aan de perronzijde is de uitbouw verwijderd. De samengetrokken doorgang is teruggebracht naar de oorspronkelijke twee bogen. Alle vier de bogen zijn voorzien van gereconstrueerde stalen draaideuren. Zij geven via een nieuwe ov poort toegang tot perron 1.